NEVROLOJİ MÜAYİNƏ

KRANYAL SİNİRLƏRİN (BAŞ CÜTLƏRİ) MÜAYİNƏSİ APARILIR

Kranyal sinirlər beyindəki nəzarət mərkəzlərindən olan beyin sapı adlanan bölümündən çıxan 12 cüt sinirdən ibarətdir və hər birinin özünə xas müayinəsi mütləq aparılmalıdır. Bu sinirlər qoxu hissi (I. baş cütü, olfaktor sinir), görmə (II. baş cütü, optik sinir) və göz hərəkətləri (III., IV. və VI. baş cütləri, okulyomotor, troklear və abducens sinirləri), üzün hissi və çeynəmə əzələləri (V. baş cütü, trigeminal sinir), üz və mimik əzələləri (VII. baş cütü, fasiyal sinir), eşitmə və tarazlıq hissi (VIII. baş cütü, vestibulyokoklear sinir) və dad alma hissi, udma əzələləri, dil və boyun əzələləri nəzarəti, udqunma və udma nəzarətini, üz və baş dərisi hissi, ürək ritmi və qan təzyiqi nəzarətini təmin edən sinirlər (IX., X., XI. və XII. baş cütləri, qlossofaringeal sinir, vaqus siniri, aksesuar sinir və hipoqlossal sinir).

MOTOR SİSTEM MÜAYİNƏSİ APARILIR

Xəstənin duruş və yeritmə tərzi qiymətləndirilir. Tarazlıq və koordinasiya qiymətləndirməsi aparılır. Əzələ gücü, əzələ tonusu (əzələlərin istirahət vəziyyətində ikən olan büzülmə miqdarı) və əzələ eriməsi qiymətləndirilir. Əzələ gücsüzlüyü və ya əzələ atrofiyası varsa bunun paylanması və şiddəti müəyyən edilir. Dərin vətər refleksləri qiymətləndirilir. Nazik bacarıqlar (praksi) və koordinasiya qiymətləndirilir. Varsa qeyri-iradi hərəkətlər müşahidə edilir və qeydə alınır.

HISS SİSTEMİ MÜAYİNƏSİ APARILIR

Boyun, gövdə, qol və ayaqlardan gələn hissi məlumatları, hissi periferik sinirlər adlanan sinirlər, onurğa beyninin üzərindən keçəcək şəkildə beyindəki hiss mərkəzlərinə çatdırırlar. Ağrı, istilik (isti-soyuq), təzyiq (toxunma) və mövqe-vibrasiya (hər an kosmosda mövqeyimizi müəyyən edən hislər) hisləri, periferik sinirlər vasitəsilə beynə ötürülür.

Məsələn əllərdə, baş barmaq, şəhadət və orta barmaqda, ovuc içində hiss edilən bir keyimə, qarışqa sürünməsi və ya hissizlik ən tez-tez olaraq əl biləyindəki karpal tunel adı verilən bir çuxurdan keçən median sinirin zədələnməsini (Karpal-Tunel Sindromu) və ya üzük barmağı və kiçik barmaqda keyimə ən tez-tez olaraq dirsəkdə ulnar siniri zədəsini (ulnar çuxur sindromu və ya Tarsal Tunel Sindromu), və ya ayaq baş barmağı və ayaq iç üzündən ayaq iç üzünə qədər yayılan bir keyimə də bel yırtığını ağla gətirir ki, bu və oxşar vəziyyətlərin çoxunda ətraflı bir hiss müayinəsi diaqnoz üçün çox vacib məlumatlar verir.

SEREBELLYAR MÜAYİNƏ APARILIR

Serebellum (beyincik) beynin arxa alt tərəfində yerləşir və mərkəzi sinir sisteminin hissi və motor mərkəzləri arasındakı koordinasiyanı təmin edən xüsusi bir bölmədir. Tarazlıq müayinəsi, göz hərəkətlərinin və bütün bədən hərəkətlərinin koordinasiyasının müayinəsi kimi xüsusi üsullarla müayinə edilir.

DƏRİN VƏTƏR REFLEKSLƏRİ VƏ SƏTHİ REFLEKSLƏRİN MÜAYİNƏSİ APARILIR

Xəstənin yaşına görə normalda olması lazım gələn və ya olmaması lazım gələn çox sayda refleks cavabının müayinəsi sinir sistemindəki problemin və lokalizasiyasının müəyyən edilməsində çox əhəmiyyət daşıyır.

SİSTEM MÜAYİNƏLƏRİ

Nevroloji müayinənin sonunda ümumi bir fiziki müayinə aparılaraq müayinə tamamlanır. Xəstənin qan təzyiqi ölçülür, ürək və ağciyər müayinəsi və qarın müayinəsi aparılır. Lazımi vəziyyətlərdə ortopedik müayinə də aparılaraq nevroloji müayinə tamamlanır.

Müayinə tamamlandıqdan sonra əldə edilən tapıntılar o günün tarixi ilə birlikdə qeydə alınır. Beləliklə nevroloji xəstəliyin gedişat prosesinə görə müayinə tapıntılarında gələcəkdə ola biləcək dəyişikliklər də sağlam şəkildə qiymətləndirilə bilər.

Sorularınız için bize ulaşın +90 544 660 40 10

Bize mesaj yolu ile de ulaşabilirsiniz

Size en kısa sürede dönüş yapacağız.